سیستان، نگین خاوری

سیستان به خاطر داشتن توپوگرافی پست، خاکهای حاصلخیز و آب آشامیدنی صاف، در بین تمام قسمتهای شرق ایران مستثنی است. این حوضه ایران در محدوده جغرافیایی بین ۶۰ درجه و ۱۵ دقیقه تا ۶۱درجه و ۵ دقیقه طول شرقی و ۳۰ درجه و ۵ دقیقه تا ۳۱ درجه و۲۷ دقیقه عرض شمالی واقع گردیده است.

سیستان در مجموعه ملی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این سرزمین خاستگاه نخستین تمدنهای پیشرفته بشری و جایگاه نخستین اجتماعات شهرنشین تاریخ بوده است. برکناره دلتای هیرمند، آثار سربرآورده از انبوه شنهای روان شهر سوخته خبر از رونق شهرنشینی و آوازه و شکوه سیستان در روزگار کهن دارد، در کتاب تاریخ سیستان اینگونه آمده است که: مارا غرض اندرین کتاب فضل شهر خوشیست تا هر که این بخواند، معلوم گردد او را که سیستان همیشه از میان عالم مفروز بودست و بذات خویش قائم و آنرا بجایی پیوسته نکردند و در همین کتاب آمده است که: آنچه در ذات سیستان(زرنگ) موجود است...آنست که آنرا مدینه العذرا گوشند که هرگز هیچ کسی نتوانست آن راستدن الاتا بدادند و نتوانند تا ابد الدهر .

اماکن باستانی موجود در سیستان از اهمیت خاصی در تاریخ فرهنگ و تمدن ایران برخوردارند، تا آنجا که ریچارد فرای مورخ مشهور، سیستان را به بهشت باستانشنایان تشبیه نموده است.

سرکار خانم دکتر اکرم خطیبی(تنها و نخستین متخصص نگارگری ایران)، پس از بازدید از شهرسوخته و مشاهده نقاشی آبرنگ و...می گوید: این شهر را نباید شهرسوخته نامید بلکه باید به آن لقب شهر گلهای سوخته داد. هنری ساوج عضو انجمن سلطنتی جغرافیا و علوم باستان شناسی و نژادشناسی پاریس پس از بازدید اماکن تاریخی سیستان و آثار باستانی شهر زاهدان(کهنه)، این شهر را لندن شرق یا لندن آسیا  می نامد.

سیستان به عنوان مظهر ارزشها و اعتقادات اصیل اسلامی- ایرانی نیز نمودی روشن دارد شایسته توجهی ویژه نیز می باشد.